ارزیابی مدل frostpro در مبارزه با سرمازدگی درختان هلو به وسیله آبیاری بارانی خودکار*

بشر همواره سعی کرده است محیط را با توجه به نیازهای خود کنترل کند.  یکی از پدیده هایی که بشر همواره با آن مبارزه کرده سرمازدگی گیاهان است.  یکی از عمده ترین روش های مبارزه با این پدیده آبیاری بارانی است که اساس آن تأثیر گرم کنندگی پوشش یخ ناشی از آب پاشیده شده روی اندام های گیاهی است.  به منظور بررسی تأثیر این روش، یک سیستم بالادرختی خودکار در بخشی از باغ هلو و در قطعه ای به مساحت 1700 متر مربع در باجگاه (استان فارس) اجرا و تأثیر آن در مبارزه با سرمازدگی بررسی شد.  قسمت دیگری از باغ به مساحت 1000 متر مربع به عنوان شاهد در نظر گرفته شد.  از آنجایی که مهم ترین نکته در این روش مدیریت صحیح آب مصرفی توسط آبپاش هاست از مدل frostpro جهت تعیین شدت پاشش بهینة مورد نیاز استفاده گردید و با توجه به پارامترهای محیطی و گیاهی مقدار آب مصرفی به میزان 12 میلی متر بر ساعت به دست آمد که تأمین آن اساس طراحی سیستم را تشکیل داد.  پس از آن، سیستم مجهز به سیستم کنترل خودکار گردید و طی سه واقعة سرمازدگی در بهار 1382 و سه واقعه سرمازدگی دیگر در بهار 83 مورد آزمایش قرار گرفت که در هر سه مورد در سال های متوالی دما در بلوک شاهد به زیر دمای بحرانی تنظیم شده (5/1- درجة سانتی گراد) رسید در حالی که در بلوک تحت آبیاری دما در حدی بالاتر از دما بحرانی نگه داشته شد، در مقایسة دو تیمار نشان داده شده که در بلوک تحت آبیاری در سال 82 تنها 12 درصد و در بلوک شاهد 5/41 درصد شکوفه ها از بین رفتند و محصول درختان حفاظت شده 36 درصد بیشتر شد.  نتایج حاصل از درصد شکوفه های زنده و همچنین تولید محصول بیشتر به علاوه اختلاف مشاهده شده بین دماهای ثبت شده نشانگر مؤثر بودن سیستم در پیشگیری از سرمازدگی درختان هلو در منطقة مورد مطالعه است.